تأثیر چرای دام اهلی (گوسفند و بز) و حیات وحش (کل و بز کوهی) بر برخی ویژگی‌های پوشش گیاهی مراتع شاه حیدر ارسباران

نویسندگان

  • رستم خلیفه زاده دکترای علوم مرتع، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
  • مهشید سوری استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
  • ولی الله اسدی دانشجوی دکترای مرتعداری، گروه منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، ایران.
چکیده مقاله:

بررسی تغییرات پوشش‌گیاهی در سایت چرا شده توسط دام اهلی و مقایسه با عرصه تحت چرای حیات وحش می‌تواند یکی از عملی‌ترین روش‌های بررسی، به منظور شناخت صحیح روابط متقابل اجزاء اکوسیستم، ارزیابی مدیریت اعمال شده و ترسیم راهکارهای مدیریت صحیح برای آینده باشد. بنابراین، تحقیق حاضر به منظور مقایسه پارامترهای پوشش‌گیاهی در دو سایت مورد چرای دام‌های اهلی (گوسفند نژاد مغانی و بز نژاد خلخالی) و حیات وحش (کل و بز کوهی)، در مراتع شاه حیدر منطقه ارسباران در شهرستان کلیبر صورت گرفت. پس از تعیین توده معرف، در هر دو سایت نمونه‌برداری از پارامترهای پوشش‌گیاهی با استفاده از روش تصادفی-سیستماتیک انجام گرفت. در داخل هر توده معرف، پنج ترانسکت یکصد متری مستقر و تعداد 10 پلات دو متر مربعی بر روی هر ترانسکت و در مجموع 100 پلات در هر دو مکان بکار برده شد. در داخل هر پلات و در امتداد هر ترانسکت، درصد پوشش تاجی، تراکم و مقدار تولید گونه‌های مورد چرای دام، اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که درصد پوشش تاجی، تراکم و مقدار تولید گونه‌ها در سایت چرای حیات وحش به دلیل چرای سبک نسبت به سایت چرای دام اهلی بیشتر بود و از نظر آماری اختلاف معنی‌داری با هم داشتند. ضمن اینکه دام‌های اهلی به دلیل همراهی چوپان به صورت محدود و بسته چرا کرده اما حیات وحش در منطقه حفاظت شده به صورت کاملاً آزاد چرا می‌کنند. از طرفی حیات وحش به دلیل چالاکی و حرکت بیشتر، قدرت انتخاب‌کنندگی بیشتر و دامنه چرایی وسیع‌تری در مقایسه با دام‌های اهلی دارند. همچنین، نتایج نشان داد که درصد پوشش تاجی، تراکم و مقدار تولید فورب‌ها نسبت به بوته‌ای ها، در سایت چرای دام اهلی کمتر است و این امر بدلیل تمرکز چرای گوسفند بر روی فورب‌ها (عموما گیاهان خانواده بقولات) می‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تاثیر چرای حیات وحش (آهو) و دام اهلی (گوسفند و بز) بر شاخص های تنوع و غنای گونه ای و ترکیب گیاهی در مراتع استپی مهریز

در ارزیابی اثر چرا بر پوشش گیاهی در نظر گرفتن شاخص های تنوع، غنا، یکنواختی، تعداد و ترکیب گیاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد زیرا حساسیت آنها در پاسخ به گرادیان چرا و نوع دام چرا کننده متفاوت می باشد، لذا هدف تحقیق مقایسه شاخص های مذکور بین دو سایت چرایی حیات وحش و دام اهلی در مراتع استپی مهریز بود. نمونه برداری در دو منطقه مذکور در اردیبهشت ماه سال 1391، به طور تصادفی سیستماتیک انجام شد (...

متن کامل

بررسی اثر نوع دام چراکننده بر پوشش گیاهی و خاک با استفاده از روش تجزیه و تحلیل چند متغیره

با توجه به تاثیر نوع دام چراکننده بر تغییرات پوشش گیاهی و خاک و اهمیت و لزوم شناخت روابط بین این عوامل بوم­شناختی در اداره صحیح اکوسیستم های مرتعی، این تحقیق به بررسی تغییرات ترکیب گیاهی و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تحت دو رژیم چرایی دام اهلی (گوسفند و بز) و وحشی (آهو) در مراتع دشتی کالمند- بهادران استان یزد پرداخته است. بنابراین پس از تعیین مناطق رویشی، نمونه­برداری از پوشش گیاهی و خاک در هر...

متن کامل

بررسی و مقایسه گونه‌های مورد چرای دام اهلی(گوسفند و بز) و وحشی(آهو) در مراتع استپی منطقه پشتکوه استان یزد

Species which were grazed by livestock and wildlife in range sites and the portion taken by each animal were the subject of this study. Two sites occupied with Scariola orientalis (Boiss.) Sojak and Artemisia sieberi Besser and another with Aellenia subaphyla (C.A.Mey.)Aellen and Artemisia sieberi were selected for the study. These sites were already established by Yazd Research Center for Agri...

متن کامل

بررسی اثرات کوتاه مدت شدتهای مختلف چرای بز بر برخی خصوصیات پوشش گیاهی و عملکرد دام در مراتع استپی یزد

به منظور دستیابی به مناسب ترین شدت دام گذاری بز در مراتع استپی یزد، تغییرات کمی و کیفی علوفه مراتع، ذخایر کربوهیدراتهای محلول در گونه های مرتعی، اثر شدتهای چرا بر پوشش گیاهی، میزان مصرف علوفه و عملکرد بز بومی یزدی در محدوده ایستگاه تحقیقات دام و مرتع نیز طی سالهای 80-1378 مورد مطالعه قرار گرفته است..

15 صفحه اول

بررسی و مقایسه گونه‌های مورد چرای دام اهلی(گوسفند و بز) و وحشی(آهو) در مراتع استپی منطقه پشتکوه استان یزد

Species which were grazed by livestock and wildlife in range sites and the portion taken by each animal were the subject of this study. Two sites occupied with Scariola orientalis (Boiss.) Sojak and Artemisia sieberi Besser and another with Aellenia subaphyla (C.A.Mey.)Aellen and Artemisia sieberi were selected for the study. These sites were already established by Yazd Research Center for Agri...

متن کامل

بررسی و مقایسه گونه های مورد چرای دام اهلی(گوسفند و بز) و وحشی(آهو) در مراتع استپی منطقه پشتکوه استان یزد

به منظور بررسی گونه های مورد چرای دام اهلی و حیات وحش و تعیین سهم هر کدام از علوفه مراتع منطقه پشتکوه یزد، ترجیح این دو دسته دام در انتخاب گیاهان و قسمت های مختلف گیاهان انتخاب شده، مطالعه گردید. این بررسی در دو رویشگاه مرتعی واقع در دو تیپ گیاهی (boiss.)sojak scariola orientalis ،artemisia sieberi besser و aellenia subaphylla (c.a.mey.)aellen ، artemisia sieberi که توسط مرکز تحقیقات یزد در قا ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 26  شماره 3

صفحات  451- 460

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023